“Trong quá trình làm việc, kỹ sư Thái đã có nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật giúp công ty tiết kiệm được chi phí sản xuất, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu thị trường. Sự thành công của công ty có phần đóng góp rất quan trọng của anh Thái”. Lời bộc bạch của bà Nguyễn Thị Bạch Huệ, Chủ tịch CĐ cơ sở Công ty TNHH Cao su Kỹ thuật Tiến Bộ (quận 3-TPHCM), khi nói về kỹ sư Nguyễn Văn Thái cũng là nhìn nhận của nhiều cán bộ, nhân viên ở Trung tâm Tư vấn và Phát triển Điện khi nói về kỹ sư Hoàng Hữu Thận, người đã gắn bó với ngành điện hơn 50 năm.

Giỏi nghề, tận tâm

Trong 10 năm làm việc tại Công ty TNHH Cao su Kỹ thuật Tiến Bộ, kỹ sư Thái nhận được 10 giấy khen, trong đó 7 giấy khen do công ty trao tặng, 3 giấy khen do UBND quận 3 trao tặng vì đã có những công trình, sáng kiến làm lợi cho công ty. Thế nhưng, khi chúng tôi hỏi về thành tích, anh Thái cho biết thành công của anh là do được ban giám đốc công ty tin tưởng giao công việc và là sự cộng tác nhiệt tình của anh em công nhân.

Kỹ sư Nguyễn Văn Thái bên máy ép khung bản do mình chế tạo. Ảnh: Trường Hoàng

Giờ đây, công nhân chỉ làm một động tác đơn giản là ấn nút thì khuôn ép sẽ tự động được đưa vào máy. Việc lấy sản phẩm ra cũng dễ dàng hơn. Sáng kiến không chỉ giúp công nhân đỡ hao phí sức lực mà đã tạo ra sản phẩm đạt chất lượng tốt thay thế hàng ngoại nhập, làm cho ngành in dễ dàng thay đổi mẫu mã, tăng kích thước sản phẩm, tiết kiệm được điện năng.

Anh kể: “Từ nhỏ, tôi đã say mê máy móc. Những món đồ chơi ba mẹ mua cho đều bị tôi tháo, ráp nhiều lần. Lớn lên, tôi theo học hệ trung cấp ngành cơ khí chế tạo máy và sau đó học tiếp hệ đại học cũng ngành cơ khí chế tạo máy tại Trường Đại học Bách khoa TPHCM”.

Tốt nghiệp với tấm bằng loại ưu, cơ duyên đến với anh Thái là vào năm 1999, trong một lần đi lắp máy tại cơ sở sản xuất Tiến Bộ (nay là Công ty TNHH Cao su Kỹ thuật Tiến Bộ), thấy anh nhanh nhẹn lại thạo nghề nên cơ sở mời anh về làm. Và anh gắn bó với đơn vị từ đó đến nay.

Không chỉ giỏi nghề, anh còn hướng dẫn, đào tạo cho công ty nhiều công nhân thạo việc. Anh Nguyễn Phú Lâm, tổ trưởng tổ cơ khí, cho biết: “Khi vào làm việc ở công ty, tôi chưa hề biết gì về máy móc. Nhờ sự chỉ bảo tận tình của anh Thái, đến nay, tôi đã tự đứng máy và thành thạo nghề. Rất nhiều anh em công nhân đã được anh Thái huấn luyện như vậy”. Ông Hoàng Hữu Minh, Phó Giám đốc Công ty TNHH Cao su Kỹ thuật Tiến Bộ, nhìn nhận: “Anh Thái vừa giỏi chuyên môn lại có kinh nghiệm và tâm huyết. Chúng tôi rất tự hào khi anh được LĐLĐ TP đề nghị trao Giải Tôn Đức Thắng năm nay”.

Cánh chim đầu đàn của ngành điện

Giản dị, chân tình nhưng đầy nhiệt huyết là ấn tượng của chúng tôi khi lần đầu gặp kỹ sư Hoàng Hữu Thận. Hầu hết những công trình trọng điểm cấp quốc gia về ngành điện đều có sự góp sức của ông. Năm 1991, ông được Nhà nước giao nghiên cứu mạng lưới điện toàn quốc từ hai cấp sang một cấp. Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm tòi, ông đã đề xuất chọn mô hình phân phối một cấp hiệu quả nhất, làm lợi hàng ngàn tỉ đồng mỗi năm và giảm được 3% điện năng tổn thất trên lưới phân phối. Ông cũng là một trong những người đầu tiên nghiên cứu công trình chuẩn hóa lưới điện sau công - tơ, đưa ra kết cấu hợp lý, bố trí dây đường dây cao áp, siêu cao áp và xác định ảnh hưởng điện trường trong hành lang tuyến.

Không chỉ khẳng định năng lực trong nước, ông còn là một kỹ sư giỏi trong mắt bạn bè quốc tế. Vào năm 2007, Nhà máy Thủy điện Yaly đột nhiên bị cháy dây quấn 500 KV thuộc 3 trong 4 biến áp thăng. Các kỹ sư Nga đòi trả 1 triệu USD để tư vấn tìm giải pháp khắc phục. “Lúc đó, tôi trăn trở rất nhiều. Tại sao phải nhờ chuyên gia nước ngoài trong khi mình có thể làm được?”- ông tâm sự. Sau 3 tháng nghiên cứu, ông đã xác định được nguyên nhân và tìm ra giải pháp khắc phục sự cố.

Kỹ sư Hoàng Hữu Thận (bìa phải) trong lễ khánh thành Nhà máy Điện Đasiat – Lâm Đồng hồi tháng 11-2010. Ảnh: Phan Anh

Lần khác, trong vụ cháy lưới điện phân phối Nhà máy Xi măng Hoàng Thạch, ban đầu, trách nhiệm bị quy cho phía Việt Nam nhưng hơn 3 ngày tính toán chuẩn xác, tái hiện sự cố và phán đoán đúng nguyên nhân cháy thiết bị, ông đã buộc phía bạn phải ký biên bản nhận trách nhiệm, bồi thường số tiền khắc phục là 1,5 triệu USD... Đó chỉ là một phần trong những gì mà ông đã làm vì lợi ích của đất nước.