Trao đổi với PV Dân trí, ông Choi Byung Gie (ảnh) - Tổng giám đốc Trung tâm EPS Việt Nam (thuộc Cơ quan Phát triển Nguồn nhân lực Hàn Quốc - HRD) cho biết, đây là chế độ tái nhập cảnh đặc biệt dành cho NLĐ nước ngoài (trong đó có Việt Nam) trung thành mà luật liên quan đến tuyển dụng người nước ngoài đã được sửa đổi vào tháng 12/2011 quy định. Chế độ này chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 2/7/2012.

Vậy ông có thể cho biết những đối tượng lao động nào đủ điều kiện trở lại Hàn Quốc làm việc mà không phải thi tiếng Hàn theo quy định mới này?

Là những lao động trong suốt thời gian làm việc tại Hàn Quốc, luôn làm việc trung thành, không chuyển đổi nơi làm việc trong suốt 4 năm 10 tháng phải trở lại Việt Nam trong thời gian cư trú mà chính phủ Hàn Quốc cho phép. Những lao động Việt Nam này trước khi xuất cảnh rời Hàn Quốc, được ký hợp đồng lao động với chủ sử dụng, sau khi về Việt Nam đủ 3 tháng sẽ được tái nhập cảnh làm việc mà không phải thi tiếng Hàn cũng như học giáo dục định hướng.

Ngoài việc không phải thi tiếng Hàn, lao động đủ điều kiện còn được ưu tiên gì thêm không thưa ông?

Lao động Việt Nam thuộc đối tượng hưởng chính sách này thì ngoài việc được miễn thi tiếng Hàn, họ còn được miễn học giáo dục định hướng trước và sau khi xuất cảnh. Đồng thời, sau khi rời khỏi Hàn Quốc 3 tháng, họ được phép quay trở lại Hàn Quốc và tiếp tục làm việc ở công ty cũ. So với lao động về nước đúng hạn, họ không những phải tham gia thi tiếng Hàn trên máy tính mà còn muốn tái nhập cảnh Hàn Quốc, thời gian phải đủ 6 tháng.

Hiện, đã bước sang quý ba, liệu trong năm nay, HRD có tổ chức kỳ thi tiếng Hàn trên giấy dành cho NLĐ có nguyện vọng sang làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS hay không?

Kỳ kiểm tra tiếng Hàn lần thứ 9 đã được tổ chức vào tháng 12 năm 2011. Còn trong năm nay, chúng tôi vẫn chưa có kế hoạch tổ chức kiểm tra. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn tổ chức định kỳ 3 tháng một lần kỳ kiểm tra tiếng Hàn đặc biệt trên máy tính dành cho lao động hợp pháp về nước đúng hạn. Ngoài ra, chúng tôi sẽ tổ chức kỳ kiểm tra tiếng Hàn trên máy tính dành cho đối tượng là lao động nông nghiệp chăn nuôi, thời gian đăng ký từ ngày 1/8 đến 3/8/2012 và thời gian kiểm tra bắt đầu từ ngày 20/8/2012.

Lý do kế hoạch kiểm tra tiếng Hàn trên giấy không được tổ chức trong năm nay có liên quan đến hạn ngạch nhập cảnh NLĐ nước ngoài, nhưng tôi nghĩ vấn đề lao động cư trú bất hợp pháp cao cũng gây ảnh hưởng lớn tới kế hoạch tổ chức kiểm tra.
                                                                                                                 

Đến thời điểm này, có bao nhiêu lao động Việt Nam đang bỏ trốn, cư trú và làm việc bất hợp tại Hàn Quốc thưa ông?

Theo số liệu thống kê tính đến cuối tháng 5-2012 của Bộ Tư pháp Hàn Quốc, số NLĐ Việt Nam sang Hàn Quốc làm việc theo Chương trình cấp phép mới (EPS) là 62.893 người; trong đó, số lao động cư trú bất hợp pháp là 13.806 người, chiếm tỷ lệ khoảng 22%. Trong số 15 quốc gia phái cử lao động sang Hàn Quốc thì tỷ lệ lao động Việt Nam cư trú bất hợp pháp là cao nhất, đây cũng là vấn đề còn tồn tại giữa hai quốc gia. Nhằm giảm tỷ lệ cư trú bất hợp pháp, chính phủ Hàn Quốc đang thực hiện chương trình đào tạo xin việc cho lao động hồi hương, sau đó giới thiệu cho các doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư vào Việt Nam. Ngoài ra, chính sách kiểm tra tiếng Hàn đặc biệt trên máy tính, chính sách tái nhập cảnh dành cho lao động trung thành là những nỗ lực chính phủ Hàn Quốc đang thực hiện nhằm giúp NLĐ dễ dàng tái xin việc. Theo tôi được biết, đến tháng 8 tới, Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam có kế hoạch tổ chức hội thảo quy mô lớn nhằm giảm và ngăn ngừa tình trạng cư trú bất hợp pháp.

Theo HRD, NLĐ Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc theo Chương trình EPS, khi ký hợp đồng, được trả lương trên mức lương tối thiểu theo Luật tiền lương tối thiểu của Hàn Quốc. Năm 2012, tiền lương tối thiểu cho 1 giờ làm việc là 4.580 won (khoảng 76.000 đồng). Theo đó, lương làm việc ngày 8 tiếng là 36.640 won. Thông thường, NLĐ nhận lương hàng tháng tối thiểu là 900.000 won trở lên; nếu tính cả lương ngoài giờ thì trung bình một lao động nhận khoảng 1.200.000 won/tháng (khoảng gần 20 triệu đồng/tháng).