Thực tế, nhiều doanh nghiệp tuyển lao động phổ thông với số lượng khá lớn như Công ty TNHH Minh Phúc cần tuyển tới 200 ứng viên; Công ty cổ phần Media Mart Việt Nam cần tuyển 111 nhân viên; Công ty Giầy Thượng Đình cần tuyển 60 nhân viên; Khách sạn Á Châu cần tuyển 40 nhân viên; Công ty TNHH Dịch vụ và thương mại Mesa cần tuyển 30 nhân viên... Chị Nguyễn Hải Hà, bộ phận hành chính và nhân sự của Công ty TNHH Harvey Nash Việt Nam cho biết, công ty đã tham gia ngày hội việc làm nhiều lần, nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông là rất lớn nhưng mỗi lần chỉ tuyển được khoảng 10 người. Trong Ngày hội việc làm Báo Lao động Thủ đô lần thứ XI-2012, công ty đặt chỉ tiêu tuyển dụng 30 lao động làm việc trong các lĩnh vực: gọi điện thoại tư vấn về lợi ích của các sản phẩm "cho vay tiêu dùng cá nhân", đặt lịch hẹn với khách hàng, hỗ trợ khách hàng chuẩn bị hồ sơ vay vốn, cập nhật thông tin khách hàng trên hệ thống quản lý, chăm sóc khách hàng sau bán hàng... Với vị trí, công việc như vậy nên công ty không đòi hỏi người lao động phải có trình độ ĐH mà chỉ cần tốt nghiệp trung cấp. Tuy nhiên, công ty cũng không tuyển được đủ chỉ tiêu đã đề ra.

Giống như Công ty TNHH Harvey Nash Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đang rất khát tuyển lao động phổ thông. Công ty TNHH Đầu tư - Thương mại Minh Hòa cần tuyển 100 lao động phổ thông, mức lương từ 2,95 triệu đồng/tháng đến 3,8 triệu đồng/tháng, ngoài ra còn được hỗ trợ tiền nhà, ăn ở, đi lại. Công ty cổ phần Taxi Đại Nam cần tuyển 100 lái xe, trong đó chỉ yêu cầu tuổi từ 21 trở lên và có bằng lái xe hạng B2. Chi nhánh Công ty cổ phần Thủy Lộc thuộc Tập đoàn Hai Group cần 18 lao động với yêu cầu nhanh nhẹn, nhiệt tình trong công việc và có ý thức kỷ luật cao mà không đòi hỏi về bằng cấp. Đại diện một doanh nghiệp cần tuyển dụng lao động phổ thông cho biết, công ty đã cho đội ngũ nhân viên tuyển dụng tìm kiếm lao động khắp nơi, tham gia nhiều phiên giao dịch việc làm nhưng không có nguồn lao động.

Trong các phiên giao dịch việc làm do Trung tâm Giới thiệu việc làm số 2 thuộc Sở LĐ-TB&XH Hà Nội tổ chức, điều dễ nhận thấy là số doanh nghiệp đặt chỉ tiêu tuyển lao động phổ thông chiếm tỷ lệ rất lớn. Năm 2009, Trung tâm mở được 9 phiên giao dịch, thu hút sự tham gia của 527 doanh nghiệp. Kết quả có 3.555 lao động được tuyển, trong đó lao động phổ thông lên tới 1.022 người, lao động trình độ ĐH trở lên là 926 người. Năm 2011, trong số 7.167 lao động được 1.147 doanh nghiệp tuyển vào làm việc thì lao động phổ thông (1.801 người) vẫn chiếm tỷ lệ cao hơn so với lao động có trình độ ĐH (1.498 người).

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực việc làm, sở dĩ các doanh nghiệp “khát” lao động phổ thông bởi do tình trạng "thừa thầy, thiếu thợ". Ngoài sự lệch lạc vì không nắm rõ nhu cầu thị trường lao động thì tâm lý thích "làm thầy" hơn làm thợ vẫn còn rất nặng trong thanh niên. Điều này khiến doanh nghiệp thì rất “khát” thợ, trong khi đó lại có quá nhiều "thầy" phải thất nghiệp.