Cách đây không lâu, Trung tâm Dạy nghề Nhà Bè - TPHCM được dự án “Tăng cường năng lực đào tạo nghề” thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giáo dục- đào tạo hỗ trợ đầu tư thiết bị dạy nghề.

 

Khi được hỗ trợ, trung tâm đã đầu tư mua sắm nhiều thiết bị, trong đó có khoảng 100 máy may công nghiệp để phục vụ cho việc đào tạo nghề lao động nông thôn. Ngày đưa trang thiết bị về nhà xưởng mới, nhiều giáo viên của trung tâm rất vui mừng vì từ nay không phải lo cho cảnh thiếu máy móc cho học viên học nghề. 

 

 

Thế nhưng, khi những dàn máy may hiện đại được đầu tư cũng là lúc trung tâm đối diện với một thực tế: không có học viên đăng ký học. Bởi xu hướng các doanh nghiệp ngành may tự tuyển lao động phổ thông vào đào tạo đã khiến cho không ít các đơn vị dạy may công nghiệp chỉ biết đứng nhìn, vì học viên học nghề xong không biết giới thiệu vào đâu.

 

Thêm vào đó, lúc bấy giờ, đời sống của người dân Nhà Bè được cải thiện, nhiều lao động không muốn làm công nhân nhất là ngành may vốn cực khổ. Số học viên theo học ngành may từ đó cũng rơi rụng dần. Tính từ đầu năm đến nay, riêng ngành may công nghiệp, Trung tâm Dạy nghề Nhà Bè chỉ thu hút có... 5 học viên, dù trung tâm đã thực hiện mọi cách như vận động, mở xưởng tận địa phương... Bà Trầm Thị Diệu, Trưởng Phòng Kế hoạch Đào tạo của trung tâm, cho biết: “Không thu hút học viên đã đành mà trung tâm muốn thanh lý máy để mở các ngành nghề khác cũng không ai mua”.

 

 

 

Đến Trung tâm Dạy nghề Bình Tân - TPHCM, hình ảnh thiết bị được trùm mềm cũng tái diễn. Hàng loạt máy may hiệu Juki còn mới toanh được trung tâm trùm kín để tránh bụi vì không có người sử dụng. Từ đầu năm đến nay, chỉ có 14 học viên đăng ký theo học nghề này. Ông Lê Thanh Vân, Giám đốc Trung tâm Dạy nghề Bình Tân, than thở: “Trang thiết bị có nhưng lại không có học viên. Việc để những chiếc máy may ở đây mà không được sử dụng vừa gây lãng phí vừa chiếm diện tích, trong khi đó thì nhiều ngành nghề khác đang cần mặt bằng để hoạt động. Tôi đang muốn thanh lý nhưng chưa được”.

 

 

Cần sự năng động Tại buổi làm việc với Sở LĐ-TB-XH TPHCM về công tác quản lý Nhà nước trên lĩnh vực đào tạo nghề, bà Trần Thị Ngọc Anh, Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND TP, nhấn mạnh: Không phải có mặt bằng đẹp, thiết bị hiện đại là các cơ sở thu hút học viên. Yếu tố quyết định sự thành công của một đơn vị dạy nghề chính là sự năng động của người quản lý, sự nhạy bén nắm bắt xu hướng thị trường.

Năm 2008, 38 thí sinh VN sang Malaysia tham dự  thi tay nghề Asean lần VII. Với 4 huy chương vàng, 1 bạc và 7 đồng, đoàn VN đứng thứ tư trong số 10 nước tham gia. Đáng nói là ở cuộc thi này, công nghệ ô tô là ngành duy nhất không có giải thưởng nào. Khi trở về VN, nhiều thí sinh đã than thở thiết bị tại cuộc thi quá hiện đại, họ chưa từng gặp trong quá trình học tập cũng như khi huấn luyện tay nghề (dù trước đó, để chuẩn bị thi, các thí sinh đã được thực tập trên những dòng xe gọi là hiện đại nhất tại VN). Vì vậy, nhiều thí sinh không biết bắt đầu từ đâu vì ngỡ ngàng trước thiết bị xa lạ.

 

Nếu có dịp đến những nơi có đào tạo ngành công nghệ ô tô như Trường CĐ Kỹ thuật nghề Cao Thắng, CĐ Nghề TP, CĐ Nghề Kỹ thuật Công nghệ... sẽ thấy trang thiết bị tại đây rất cũ kỹ, lạc hậu. Anh Nguyễn Văn Phúc, hiện đang làm việc tại một công ty liên doanh ô tô ở quận Gò Vấp – TPHCM, nhìn nhận: “Dù ra trường với tay nghề tương đương bậc 3/7 nhưng phải mất 6 tháng vào công ty, tôi mới nắm bắt được công việc vì phải học lại từ đầu trên các thiết bị hoàn toàn mới. Hầu như khi nhận học viên từ các trường nghề, doanh nghiệp đều đào tạo lại mới sử dụng được”.

 

Báo cáo với Ban Văn hóa - Xã hội HĐND TPHCM mới đây, ông Hà Kim Vọng, Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề Du lịch Khôi Việt, cho biết: “Từ khi có quy định người làm hướng dẫn viên du lịch phải có thẻ hành nghề, số lượng học viên của trường giảm dần. Năm nay, trường không mở ngành này, vì không có học viên đăng ký”. Theo tìm hiểu của chúng tôi, để có thẻ hành nghề, ngoài kiến thức về hướng dẫn du lịch, người hành nghề phải đạt trình độ Anh ngữ tối thiểu là cử nhân. Đó chính là trở ngại cho học viên học nghề, vốn ngán ngẩm môn ngoại ngữ.